دعاوی مربوط به ارث

ارث و میراث

فوت یکی از اسباب تملک قانونی برای بازماندگان متوفای دارای ماترک مثبت است. پس از فوت کلیه ماترک متوفی (اموال منقول و غیر منقول، حقوق مادی و معنوی، بدهی و قرض) با در نظر گرفتن وصیت نامه تنظیم شده توسط نامبرده به وراث وی منتقل می‌شود. هر یک از ورثه به نسبت سهم خود مالک ماترک شده و دارای تکالیف قانونی نسبت به آن بوده که عدم انجام بموقع آن موجب از دست دادن منافع یا پرداخت خسارت و جریمه خواهد بود.

باتوجه به موارد مذکور در بالا بسیار بجاست تا با مفهوم دارایی متوفی هم آشنا شویم، باید بیان داشت که ماترک متوفی همان اموال و دارایی متوفی است که همانطور که ذکر شد ممکن است مثبت و یا منفی باشد، ( منظور از دارایی منفی بدهی های متوفی است) در ماده ۸۶۸ قانون مدنی بیان شده است که: “مالکیت ورثه نسبت به ترکه‌ متوفی مستقر نمی‌شود مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه‌ میت تعلق گرفته.” پس در ابتدا باید بدهی های متوفی پرداخت شود تا مالکیت ورثه نسبت به ترکه ی متوقی استقرار پیدا کند.

ارث

بعنوان یکی از اقسام احوال شخصیه از جمله مواردی است که قانون دولت متبوع متوفی بر آن حاکم می باشد یعنی اینکه چنانچه شخص ایرانی در آمریکا فوت نماید لیکن دارای ماترکی در ایران باشد، ماترک نامبرده برابر قانون ایران بین وراث تقسیم خواهد شد حتی اگر کلیه وراث نامبرده خارج از ایران اقامت یا تابعیت داشته باشد و یکی از نگرانی های ایرانیان مقیم خارج از کشور یا اشخاص دارای تابعیت مضاعف (ایرانی و غیر ایرانی) مدیریت بر تقسیم اموال و ماترک مورثشان می باشد.

نکته حائز اهمیت در این خصوص در مورد وصیت نامه رسمی و قانونی توسط اشخاص قبل از فوتشان می باشد و اشخاص می توانند قبل از فوت با یک وصیت نامه قانونی تا ثلث اموال خود را به نفع اشخاص مورد نظر خود وصیت کرده و یک نفر وصی جهت اداره اموال مورد وصیت تعیین نمایند. تنظیم وصیت نامه قانونی توسط اشخاص، اتخاذ تصمیم نسبت به تعیین تکلیف اموال قبل از فوت، پرداخت مالیات بر ارث توسط وراث، اخذ گواهی انحصار وراثت، انجام مهر و موم، تحریر ، تصفیه و تقسیم ترکه از جمله اقدامات لازم توسط اشخاص می باشد که مدیریت فنی و حقوقی زمانی و چگونگی انجام موارد فوق مستلزم مشاوره حقوقی یا انجام کار توسط وکیل می باشد

تشریفات رسیدگی به دعاوی ارث و میراث

۱- خواست های مهر و موم و تحریر و تقسیم ترکه از امور حسبی و غیر ترافعی بوده و دعوا محسوب نمی شوند بلکه صرفا درخواست می باشند و خواهان حسب مورد میتواند درخواست خود را با پرداخت هزینه معادل دعاوی حقوقی در شورای حل اختلاف مطرح یا با پرداخت هزینه دعوای غیرمالی، درخواست خود را که به تکلیف رویه قضائی موجود باید در قالب دادخواست باشد به مرجع ذیصلاح تقدیم نماید.

٢. دعوای مطالبه سهم الارث از دعاوی مالی محسوب و باید توسط خواهان مقوم شود که عموما نیز به مبلغ پنجاه و یک میلیون ریال تقویم می گردد و نظر به اینکه این خواسته از امور ترافعی و تدافعی محسوب می شود؛ بنابراین دعواست؛ لذا خواهان باید با رعایت تشریفات قانون آیین دادرسی مدنی، خواسته خود را در دادخواست مطرح نماید.

خواهان و خوانده دعاوی

۱. اشخاص ذیل می تواند درخواست مهر و موم ترکه را بدهند: هریک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنها یا موصی له در صورتی که وصیت به جز مشاع شده باشد و یا طلبکار متوفی که طلب او مستند به سند رسمی یا حکم قطعی باشد به مقدار طلب در صورتی که در مقابل طلب، رهن نبوده و ترتیب دیگری هم برای تأمین طلب نشده باشد و همچنین کسی که از طرف متوفی به عنوان وصایت تعیین شده باشد.

٢. درخواست تحریر ترکه از ورثه یا نماینده قانونی آنها و وصی برای اداره اموال پذیرفته میشود.

٣. در صورت تعدد ورثه هریک از آنها می توانند از دادگاه درخواست تقسیم سهم خود را از سهم سایر ورثه بخواهند و همچنین ولی و وصی و قيم هر وارثی که محجور باشد و امین غائب و جنین و کسی که سهم الارث بعضی از ورثه به او منتقل شده است و همچنین موصی له و وصی راجع به موصی به در صورتی که وصیت به جزء مشاع از ترکه شده باشد حق درخواست تقسیم را دارند.

۴. در مطالبه سهم الارث، خواهان، هریک از ورثه ای است که مدعی است سهم الارث او در تصرف یکی از ورثه یا تمام ورثه است.

۵. در درخواست های امور حسبی مثل مهر و موم و تحریر ترکه ذکر نام تمامی وراث لازم نبوده، چرا که این امور تدافعی و ترافعی نیستند و حتی بدون ذکر نامی از سایر وراث به عنوان خواندگان دعوا امکان رسیدگی به این مورد هست.

۶. دعاوی تقسیم ترکه و مطالبه سهم الارث باید به طرفیت تمام وراث طرح گردد تا از رد دعوا یا عدم استماع دعوا جلوگیری به عمل آید مگر اینکه خواسته فقط مطالبه سهم الارثی باشد که قبلا ماترک تقسیم شده و آن سهم الارث در اختیار و تصرف یک یا چند نفر از وراث باشد که در این صورت طرح دعوا از ناحیه خواهان به طرفیت ورثه یا وراثی که سهم الارث مذکور را در تصرف دارند کافی است.

مدارک لازم برای طرح درخواست یا دعاوی

أهم مدارک عبارتند از:

– گواهی انحصار وراثت؛

– صورت اموال در صورتی که تحریر نشده باشد؛

– رأی صادره مبنی بر تقسیم ترکه؛

– مدارک کامل مالکیتی متوفی نسبت به مال مورد دعواء

– تأمین دلیل مبنی بر تصرف یک یا چند نفر از ورثه نسبت به ماترک مورد دعوا.

دعوای مطالبه سهم الارث پیش از تقسیم ترکه نیز امکان پذیر است چنانچه احد از ورثه  مطالبه سهم الارث خود را بنماید دادخواست را باید به طرفیت کسانی که ترکه در تصرف آنان است طرح کند و مطالبه سهم مشاع مستلزم تقسیم و افراز نیست.

ابوالفضل اصفهانيمشاهده نوشته ها

مدیریت وبسایت گروه مالی و حقوقی ساتراپ

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید